کلام برخی در خاصیت بعضی از علوم
پس علمی که بر مکلّف فرض و تکلیف قرار داده شده و از جمله واجبات
عینیّه شمرده شده تحصیلش لازم و واجب بوده و در صورتیکه وی به تحصیل آن همّت
نگمارد بر آن اجبار و الزامش میکنند و علمی که احیانا بآن احتیاج و نیاز پیدا
میشود بنحو لزوم کفائی در حقّ مکلّفین جعل شده بطوریکه اگر برخی از ایشان بآن قیام
کنند از دیگران ساقط میگردد و اگر در شهر کسیکه بآن قیام کند وجود نداشته باشد
تمام بتحصیل و فراگرفتنش موظّفند.
متن:
و قیل:
بانّ علم ما ینفع علی نفسه فی جمیع الاحوال بمنزله الطّعام لا بدّ
لکلّ احد من ذلک و علم ما ینفع فی الاحانین بمنزله الدّواء یحتاج الیه فی بعض
الاوقات و علم النّجوم بمنزله المرض فتعلّمه حرام لانّه یضرّ و لا ینفع الّا قدر
ما یعرف به القبله و اوقات الصّلوه و غیر ذلک، فانّه لیس بحرام.
ترجمه:
کلام برخی در خاصیّت بعضی از علوم
برخی از ارباب دانش فرموده اند:
علمی که در تمام احوال و ازمان نافع است همچون طعام بوده که احدی
بی نیاز از آن نمیباشد و دانشی که نفعش در برخی از اوقات است مانند دواء بوده که
در پاره ای از احیان مورد احتیاج میباشد و علم نجوم و اخترشناسی بمنزله درد و مرض
است ازاینرو فراگرفتنش حرام میباشد چه آنکه مضرّ بوده و نافع نیست مگر مقداری که